بحران در مطالعه ی جامعه ی ایرانی: تأملاتی پیرامون جامعه ی ایرانی

نویسندگان

جواد افشارکهن

استادیار گروه علوم اجتماعی- دانشگاه بوعلی همدان

چکیده

نظریه های اجتماعی از خلال به کارگیری مفاهیم ابداعی خود، شناخت پدیدارهای مختلف اجتماعی در یک جامعه را تسهیل می کنند و توضیحات خود درباره ی علل ظهور، دگردیسی و فرجام واقعیات اجتماعی را با پیامدهای کوتاه یا بلندمدت مرتب برآن ها پیوند می زنند. فرآیند تحولات به هم پیوسته، توأمان و سه گانه در قلمروهای واقعیت اجتماعی، نظریه ی فلسفی و نظریه ی اجتماعی می تواند عینیت ها را به گونه ای مؤثر و کارآمد در سپهر اندیشه و ذهنیت توجیه پذیر و در عرصه ی کنش اجتماعی قابل کنترل سازد. اما در شرایط برهم خوردن این همزمانی که عموماً در شرایط جوامع پیرامونی رخ می دهد، درک و تفسیر وضعیت این جوامع با دشواری مواجه می شود. با گذشت حدود نیم قرن از حضور جامعه شناسی و جامعه شناسان در نظام دانشگاهی ایران، به نظر می رسد دستاوردهای اندیشه ی اجتماعی ایرانی در جهت شناخت جامعه ی ایران و پیش بینی تحولات آن چندان قابل اعتنا نیست و منطق دگرگونی ها و فراز و نشیب های اجتماعی را نمی توان در چارچوب نظریات موجود فهم و  قابل پیش بینی نمود. مقاله ی حاضر براساس بررسی های خود در حول محورهای: الف) نسبت اندیشه ی فلسفی واندیشه ی اجتماعی ب) ویژگی های جامعه ی ایرانی به عنوان جامعه ای پیرامونی ج) قابلیت ها وتحدیدهای مؤثر براندیشه ورزی اجتماعی در ایران، می کوشد چالش ها و موانع موجود بر سرراه نظریه پردازی درباره ی جامعه ی ایران را مورد مطالعه قرار دهد و به بحث درباره ی عوامل بحران در تأمل اجتماعی نظام مند و روش مند پیرامون واقعیات جامعه ی ایرانی بپردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

حقیقت مشروطه در بازی زبانی جامعه ی ایرانی

مشروطه مهم ترین آوردگاه سنت های فکری- سیاسی متفاوت ایرانی، اسلامی و غربی و سنت های تلفیقی برآمده از آنها است. در این میان، اصحاب سنت اسلام فقاهتی در تباین، سازگاری یا ناسازگاری سنت اسلامی با سنت لیبرال غربی راه هایی متفاوت را پیمودند. در این پژوهش از آن دسته از فقها و مراجعی که در خوانش مجدد از اسلام؛ معتقد به سازگاری سنت ایرانی/اسلامی با سنت غربی بودند به عنوان سنت اسلام نواندیش یاد می شود. ...

متن کامل

اعتبارسنجی پرسشنامه ی شخصیت خودشیفته (NPI-16) در جامعه ی ایرانی

از آنجا که خودشیفتگی رویکردی تک‌بعدی دارد و استفاده از پرسش نامه‌های طولانی کاربرد بالینی و پژوهشی مناسبی ندارند، لذا معرفی پرسش‌نامه‌های کوتاه الزامی به نظر می‌رسد. پرسش‌نامه‌ی شخصیت خودشیفته (NPI-16) ابزار خودسنجی کوتاهی برای سنجش ویژگی‌های خودشیفتگی در گروه‌های غیربالینی می‌باشد. این پژوهش به منظور اعتبارسنجی این پرسش‌نامه در جمعیت ایرانی انجام‌شد. روش‌کار: در این مطالعه‌ی زمینه‌یابی مقطعی،...

متن کامل

نگاهی جامعه شناختی به رابطه ی میان مهندسی و جامعه

در این مقاله از نگاهی جامع هشناسانه به بررسی جایگاه مهندسی به عنوان نهادی اجتماعی پرداخته ورابطه ی میان مهندسی و جامعه بررسی م یشود. در چارچوب نگاهی جامع هشناسانه به مهندسی، برارتقای کیفیت آموزش مهندسی و تربیت مهندسانی حساس به ارز شهای اجتماعی تأکید م یشود.ابتدا با نگاهی توصیفی، به رابطه ی میان فناوری و جامعه و سهم تأثیرگذاری هر یک بر شک لگیریدیگری اشاره م یگردد. سپس نقش مهندسی در جامع هی مدرن ...

متن کامل

جستاری جامعه شناختی پیرامون ازخودبیگانگی، شهر و داستان ( بررسی پدیده ی ازخودبیگانگی در جامعه ی شهری مسکو در داستان «دل سگ»)

در این نوشتار، پدیده­ی ازخودبیگانگی در محیط شهری مسکو در داستان بلند «دل سگ»، اثر میخائیل بولگاکف مورد مطالعه قرار گرفته­است. این داستان بلند، سرخوردگی نویسنده از انقلاب سال 1917م روسیه را بازتاب می­دهد. پرسش مطرح­شده در این نوشتار این است که پدیده­ی الیناسیون انسان شهرنشین، چگونه به صورت یک الگو در ادبیات داستانی شوروی شکل گرفته و بولگاکف با چه شیوه­ای در صدد طرح، توصیف و حل این مسأله برآمده­ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جامعه شناسی ایران

جلد ۱۱، شماره ۱، صفحات ۱۰۸-۱۲۱

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023